Cmentarz żydowski na Chełmie

Cmentarz żydowski na Gdańskim Chełmie jest jednym z najstarszych w Europie. Został założony w połowie XVI wieku, w źródłach pisanych pierwsza wzmianka pojawia się z 1694 roku. Cmentarz nie ucierpiał podczas II Wojny Światowej. Został zamknięty w roku 1956. W latach 60. i 70. został zniszczony przez wandali, do tego stopnia, że wykopywano zwłoki w poszukiwaniu złota. W roku 1984 został wpisany do rejestru zabytków.

Nekropolia znajduje się w paśmie wzgórz morenowych, zajmuje obszar 2,3 ha. Cmentarz nie był tylko miejscem pochówku, ale pełnił również funkcję parku. Kirkut składał się z dwóch tarasów: górnego i dolnego, znajdowały się tam również aleje oraz stawy rybne. Dolny taras bardziej ucierpiał aniżeli górny, który to w latach 2006-2008 został uporządkowany. Stele, czyli macewy skierowane są na wschód, wiąże się to z symboliką Światła. Ze wzgórza rozpościera się widok na Zatokę Gdańską i odbijające się w morzu wschodzące słońce. Zachowało się około 240 nagrobków, z czego najstarszy pochodzi z 1841 roku. Macewy na gdańskim Chełmie nie posiadają bogatej ornamentyki. Przeważnie można na nich spotkać motywy roślinne i inskrypcje w języku hebrajskim oraz niemieckim. Na dolnym tarasie znajduje się ohel wybudowany w stylu neonomańskim. Grobowiec jest niestety bardzo zniszczony.